NASA njofton një zbulim të madh për Marsin

Përmes një “cicërime” në Twitter, NASA njoftoi të gjithë ndjekësit e saj për bërjen publike të një zbulimi të rëndësishëm sa i përket planetit Mars. Me shumë gjasa bëhet fjalë për informacione që lidhen me atmosferën e “Planetit të Kuq”, gjetje që mund të na japin një pasqyrë më të qartë mbi të shkuarën dhe kolonizimin e mundshëm në të ardhmen të këtij planeti.

Megjithatë, para se NASA të na shuajë kureshtjen, ditën e enjte kur edhe do të dalë në konferencë për mediat, ja katër gjërat që mund të mësojmë prej saj:

Si e humbi atmosferën Marsi?

Në konferencën e paralajmëruar, paneli përbëhet më së shumti nga shkencëtarët e misionit MAVEN, (Mars Atmosphere and Volatile Evolution), një ekip që merret posaçërisht me studimin e atmosferës së sipërme, jonosferës dhe magnetosferës së “Planetit të Kuq”.

Sonda MAVEN mbërriti në orbitën e Marsit në muajin shtator dhe që prej atëherë ka mbledhur informacione mbi përbërjen e atmosferës së planetit, ndërkohë që në terren roboti Curiosity mbledh prej kohësh mostra nga sipërfaqja e planetit, ku së fundmi gjeti gjurmë liqenesh të tharë, lumenjsh dhe mineralesh, që sugjerojnë se dikur atmosfera e Marsit ishte më e dendur. Por sot, atmosfera e këtij planeti është 99 përqind më pak e dendur se atmosfera e Tokës.

Si e humbi densitetit? Shkencëtarët besojnë se në një periudhë prej miliona vitesh, sipërfaqja e planetit u ftoh aq shumë sa fusha magnetike u dobësuar, duke bërë që stuhitë diellore të depërtonin më lehtë në sipërfaqen e planetit duke avulluar në hapësirë ujin e Marsit.

A ka jetë në Mars?

Megjithëse detyra kryesore e MAVEN është mbikëqyrja e atmosferës dhe gjetja e përgjigjies se si u zhduk kjo atmosferë, shkencëtarët amerikane shpresojnë që të marrin një përgjigjie edhe mbi gjurmët e metanit të gjetura në Mars.

Dihet që metani është një gaz që prodhohet nga organizma të gjallë dhe rrjedhimisht gjurmët e këtij gazi janë sugjerojnë se në sipërfaqen e këtij planeti ka organizma të gjallë.

NASA ra në gjurmët e metanit që në vitin 2003 dhe fakti që ka një prani të përhershme të tij në këtë planet, do të thotë që ka një burim të mirëfilltë që prodhon këtë gaz, duke ditur që metani është mjaft i ndjeshëm ndaj rrezeve ultravjollcë të Diellit dhe në kontaktin e parë me to shpërbëhet.

Gjurmë metani gjeti edhe roboti Curiosity në sipërfaqen e planetit në dhjetorin e kaluar, por matjet e reja të MAVEN mund t’i japin fund njëherë e përgjithmonë përgjigjie pyetjes nëse ka jetë në Mars apo jo.

A është Marsi miqësor për njeriun?

Ekipi i MAVEN pritet të japë më shumë hollësi mbi atmosferën e Marsit, të dhëna që do të ndihmojnë NASA-n në ngritjen e një baze të siguritë për kolonistët e së ardhmes.

Megjithatë, për shkak se praktikisht Marsi nuk ka atmosferë, planeti është armiqësor për njeriun dhe është i bombarduar vazhdimisht nga rrezet me radioaktive të Diellit.

Sërish kjo nuk e ka stepur NASA-n nga ideja e saj për të vendosur një koloni të përhershme në “Planetin e Kuqe” pas vitit 2030, por sërish frika kryesore e tanishmja është se jetëgjatësia e astronautëve do të vihej në pikëpyetje të madhe për shkak se rrezet radioaktive shkaktojnë kancer.

Sikur të mos mjaftonte kjo, një tjetër rrezik mbërrin nga sipërfaqja e planetit, që ende nuk e njohim mirë. Javën e shkuar, shkencëtarët zbuluan një mjegull me përbërje acidi tejet të rrezikshme. Sipas tyre, kjo mjegull është çliruar nga një aktivitet vullkanor.

Gjithsesi, as kjo nuk ka bërë që NASA të heqë dorë nga ideja e kolonizimit. Në Stacionin Hapësinor Ndërkombëtar janë duke u kryer testimet e para për përgatitjen e një grupi astronautësh në gjendje të ngrenë një kamp në sipërfaqen e Marsit. Agjencia amerikane synon në ngritjen e një kolonie krejtësisht të pavarur nga Toka, në gjendje që të sigurojë vetë ushqimin dhe energjinë.

Në këtë drejtim një ndihmesë të madhe mund të japë misioni MAVEN dhe gjetjet e tij mbi nivelin e oksigjenit dhe elementëve të tjerë të dobishëm që kolonistët e së ardhmes mund të përdorin në planetin Mars. Deri më tani, janë zbuluar ‘përrenj’ me ujë, që shkencëtarët e NASA-s besojnë se është ujë i kripur, që rrjeth në sipërfaqen e planetit.

Surpriza e fundit? NASA në postimin në Twitter u kërkon ndjekësve që të qëndrojnë në pritje të një “lajmi surprizë” ditën e enjte, por pa sqaruar nëse bëhet fjalë për atmosferën e Marsit apo për një gjetje krejtësisht tjetër nga kjo.