Kongresi i Manastirit njehsoi alfabetin për shkrimin e gjuhës shqipe
Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme përkujtoi sot Kongresin e Manastirit.
MEPJ theksoi se, më 22 nëntor 1908, mbylli punimet Kongresi i Manastirit apo siç njihet ndryshe Kongresi i Abetares.
Ky kongres, nënvizon MEPJ, vlerësohet me të drejtë si kuvendi më i rëndësishëm kombëtar në historinë politike e kulturore të shqiptarëve në fillim të shekullit XX.
Kongresi i Manastirit, ku u unifikua alfabeti i gjuhës shqipe, u mblodh 114 vjet më parë.
Në këtë Kongres u zhvillua mbledhja e Komisionit për Çështjen e Alfabetit, ku morën pjesë intelektualë shqiptarë të kohës.
Synimi i mbledhjes ishte arritja e njehsimit të alfabetit që do të përdorej për shkrimin e gjuhës shqipe. Kongresi i zhvilloi punimet deri më 22 nëntor 1908, datë kur në të gjitha trevat shqipfolëse kujtohet “Dita e Alfabetit”.
Në këtë kongres ishin të pranishëm 150 delegatë, të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë, si dhe nga komunitetet shqiptare në Rumani, Itali, Greqi, Turqi, Egjipt, Amerikë, etj. Kryetar i Kongresit u zgjodh Mit’hat Frashëri, i biri i Abdyl Frashërit. Mit’hat Frashëri ishte në atë kohë redaktor i dy revistave që botoheshin në Selanik: “Liria” dhe “Dituria”.
Në këtë Kongres merrnin pjesë shqiptarë të të gjitha komuniteteve fetare si, myslimanë, katolikë, ortodoksë, protestantë, njerëz të ditur, të bashkuar për një qëllim të madh kombëtar.
Gjithashtu, u vendos që pas dy vjetësh të mbahej një kongres i dytë, në Janinë, për të shqyrtuar problemet drejtshkrimore e letrare, si dhe për të bërë përpjekje për shkrirjen e dialekteve gegë dhe toskë në një gjuhë të njehsuar shqipe.
Kongresi vendosi ngritjen e Shtypshkronjës Shqipe në Manastir, nën drejtimin e Gjergj Qiriazit, e cila u bë shpejt e njohur anembanë vendit si shpërndarëse e librave dhe gazetave shqipe.
