A duhet të futet bota perëndimore në luftën e Sirisë?
Ndërhyrjet e shteteve perëndimore në vendet e botës islame nuk nxitën stabilitetin, por në të kundërtën, shpërbërjen e shteteve. Skenarët e 11 shtatorit 2001 dhe 13 nëntor 2015 janë të ngjashme: islamikët bëj një sulm terrorist në një vend perëndimor, më i rëndi në historinë e vendit. Pas shokut dhe tmerrit vijon zemërimin. Presidenti i shpall luftën terrorit dhe premton t’i ndalë terroristët. 14 vjet pas luftërave në Afganistan dhe Irak, dhe daljes në skenë të IS-it bilanci i luftës kundër terrorit nuk është mirë. Afganistani si dhe Iraku dhe Libia janë shteteve të dështuara. Vakumi i pushtetit Rezultante në Irak dhe Siri u mbush me terroristët e IS-it. Edhe në Libi, IS po vazhdon të përhapet, thotë eksperti i Lindjes së Mesme pranë Universitetit të Duisburgut Jochen Hippler.
Pavarësisht dështimit të dukshëm të politikës perëndimore në konfliktet e Lindjes së Mesme, duket se bashkësia ndërkombëtare në përgjithësi dhe Perëndimi në veçanti, përsërisin gabimet e viteve të kaluara. Menjëherë pas sulmeve të Parisit Franca shtoi sulmet ajrore ndaj pozicioneve të xhihadistëve në Siri dhe Irak. Presidenti Hollande po kërkon tani ndihmë nga Moska deri në Uashington për një koalicion të fortë kundër milicisë terroriste. Dhoma e Ulët e Britanisë së Madhe votoi me shumicë dërrmuese për pjesëmarrjen e Britanisë në bombardimet në Siri. Gjermania gjithashtu dëshiron të kontribuojë me një fregatë dhe avionë zbulimi satelitor. “Udhëheqësit politikë natyrisht që nuk janë të gatshëm për të mësuar nga gabimet që janë bërë në të kaluarën”, kritikon eksperti për Lindjen e Mesme Michael Lüders dhe tërheq vëmendjen për ndërhyrjet në Afganistan dhe Irak. “Ne injorojmë faktin se ndërhyrjet e shteteve perëndimore në vendet e botës islame nuk nxitën stabilitetin, por në të kundërtën, shpërbërjen e shteteve.” Lüders paralajmëron sidomos kundër përdorimit të trupave tokësore në Siri, sepse IS-i ndjek një strategji të qartë, dhe kjo është tërheqja e shteteve perëndimore në një luftë tokësore, të cilën ata nuk mund ta fitojnë.
Mundësi të kufizuara
Në luftën kundër IS është me rëndësi të përfshihen grupet themelore të popullsisë në Siri dhe Irak, thotë Wolfgang Richter nga Instituti Gjerman për Çështje Ndërkombëtare dhe të Sigurisë (SWP) në Berlin. Po ashtu duhet një projekt sunit si kundërpërgjigje ndaj IS-it. “Nëse IS arrin të përhapë filozofinë se Perëndimi nuk i zgjidh me të vërtetë problemet, por po kthehet kryqtarët, atëherë përkundrazi ndoshta edhe më shumë sunitë do të bashkohen me IS-in ose do të formohet një organizatë e ngjashme.” Sipas Jochen Hippler nga Universiteti i Duisburg, perëndimi ka shumë mundësi të kufizuara në Siri. Por të paktën ka një plan diplomatik për një armëpushim të shpejtë mes regjimit të Asadit dhe grupeve të moderuara të rebelëve. Në mes të nëntorit 17 shtete ranë për këtë dakord në Vjenë dhe deri nga mesi i vitit të ardhshëm pritet të vendoset nën ombrellën e OKB-së një qeveri provizore e përbërë nga pozita dhe opozita. 18 muaj më pas do të organizohen zgjedhje, ku gjithashtu mund të marrin pjesë edhe miliona refugjatë. Ky do të ishte një hap i parë në luftën kundër IS.
