Udhëheqësi kishte sunduar përmbi 20 vjet. Gjithe keto vite sundimi kishte qëne erratik, me zigzage, e premtime para zgjedhore që ju vihej kazma menjeherë pas tyre. Portretet e hijes se tij vareshin në çdo shkollë e institucion, bile shembëlltyra e kokës ishte betonizuar ne disa ngrehina. Fjalimet e tij elokuente dëgjoheshin me kërsheri ne TV e samite, ndersa emri i tij përshpëritej nëpër kafenetë e mbushura plot, me një përzierje çudie dhe lodhjeje.
Kur erdhi në pushtet kishte blerë televizionet kryesore, një pjesë te mirë të intelektualëve, dhe ishte perpjekur pothuaj te tallte çdo zë që nuk këndonte këngën e tij. Në fillim e bëri për lufte kunder paraardhesit, më vonë për “të bërë shtet” — por në heshtje, e dinte që ishte thjesht frikë nga dhe për pushtetin e tij.
Për botën, ai ishte një stilist e shtetar— një dore e forte në vend e që sillte stabilitet në rajon, por brenda sarajeve, pas dyerve të mbyllura me muret e pikturuara, ai rrinte në tavolinë, duke parë shkëlqimin e butë të një radioje të vjetër me valë të shkurtra, si nje relike e nje kohe qe aq sa e urrente, aq e dashuronte e mundohej ta kopjonte cmendurisht.
Ai dëgjonte për një zë, çfarëdo zëri, që mund t’i tregonte një rrugëdalje.
Sepse e vërteta ishte e padurueshme: ai nuk e donte më fronin. Nuk e kishte dashur prej vitesh. Çdo mëngjes firmoste ligjet e hartuara nga këshilltaret eunukë, si një njeri që po plotësonte certifikatën e vet të vdekjes. Çdo natë ëndërronte për një barkë peshkimi me telajot e pikturave që nuk ja vlerësonin, diku larg, ku askush nuk e njihte.
Por nuk mund ta thoshte me zë. Ministreshat që lulëzonin në hijen e tij, presidenti e këshilltaret i frikësoheshin arrogancës së tij, dhe rrugët do ta hanin të gjalle nëse nuhatnin dobësi. Ai, në thelb, ishte një i burgosur i pushtetit që të gjithë mendonin se e adhuronte.
Kështu ai dërgoi një mesazh diplomatik të çuditshëm në një kancelari mike — pjesërisht oferte territoresh, pjesërisht enigmë. Midis rreshtave kishte fshehur një lutje: “Më thuaj si të iki pa u rrëzuar gjithë shtëpia mbi kokë.”
Përgjigjja nuk erdhi kurrë. Ose ndoshta erdhi, por dikush e kapi para se të arrinte në tavolinën e tij.
Disa javë më vonë, udhëheqesi doli në ballkon për t’iu drejtuar turmës. Ata brohoritën emrin e tij, por ai ne menyre halucinante shihte pushkët mbi çatitë dhe kamerat në çdo dritare. Hapi gojën për të shpallur dorëheqjen. Në vend të kësaj, fjalimi për “unitet dhe udhëheqje të përjetshme” doli fjalë për fjalë, ashtu siç ia kishte shkruar sekretari i tij.
Kur u kthye brenda, pa veten në pasqyrë. Nuk pa një sundimtar. Pa një peng — dhe ai vetë ishte edhe rrëmbyesi, edhe i rrëmbyeri.
