Jorgo Papingji, poeti që i vesh tekstin muzikës

Poeti Jorgo Papingji i dha shoqërisë shqiptare, për më tepër se pesë dekada, poezi për këngë. Gjeti qysh në hershmërinë e rinisë dhe mbajti në pasion të tij, një ndër format më të lakmuara të përcjelljes së fjalës vetiake në publik- poezinë për këngë.

Zgjodhi ta veshë fjalën poetike me muzikën, duke i mbetur besnik së thënës së Ezra Paund se: “Poetit që nuk i intereson muzika, me siguri është poet i dobët”. Papingji nuk e shndërroi thjesht në interes zejtarik raportin me muzikën, por sendërtoi në këtë raport një ekzistencë atipike krijuesi. Udhëtoi nëpër karrierën e vet artistike duke qenë mishërues i një alkimie mes fjalës dhe tingujve muzikorë, mes poetit dhe kompozitorit.

Në këtë udhëtim të gjatë jete artistike ai u shndërrua në model i poetit- bashkëautor me kompozitorët më të shquar e më të përkorë që ka muzika shqiptare në këtë shekull të fundit e në përgjithësi, në gjithë kohësinë tonë shqiptare. U përcaktua në këtë pasion si një këmbëngulës me heshtjen e veçantë të shëmbëllyeshme me heshtjen murgjërore, por të përkorë si në një urtësi dhe uratësi prej artisti. Eshtë një ndër arsyet e shkëlqyera që tashmë ai është një artist i dashur e i respektuar prej komunitetit të artistëve dhe interpretëve të panumurt të këngës së lehtë shqiptare, të këngës qytetare, asaj popullore dhe në karaktere e tipologji të ndryshme.

Poeti i këngës shqiptare Papingji, është mishërues i një kërkimi vijues për më të spikaturën në këto gjini. Ai nuk spikat për kadenca të forta poetike, por shquhet për risi në poezinë e këngës shqipe që kanë të bëjnë më së shumti me forcën komunikuese, me temporitmet e brendshme, me brendinë dhe fabulat poetike të krijimeve.

Në mënyrën e vet të pabëzajshme mjeshtërore ia ka dalë të sjellë zhanre të ndryshme të teksteve poetike për këngë, që nga baladat, motivet lirike, poezinë-këngë sociale, fabulat për fëmijë dhe sidomos motivet qytetare dhe ato të raporteve ndër breza njerëzorë. Motivet familjare, si kumt i vyer moral për trashëgiminë dhe kultin e familjes në shoqërinë tonë, kanë qenë preferencë dhe formësojnë një cikël kuptimplotë të krijimtarisë së tij poetike. Këto krijime të shumta në kohë, vlejnë si module drejt një destinacioni edukues dhe ushqyes për t’u kënduar dhe mbartur ndër breza, si domosdoshmëri e stoicizmit të traditës së çmuar.
Shumë pak herë dhe kursyeshëm, prej kritikës janë artikuluar e aq më pak shkruar, vlerësimet për mjeshtërinë e Jorgo Papingjit.

Ky poet rigorozisht ka preferuar që mes formës skriptuale të poezisë dhe të pa lënë si fondament në përmbledhje poetike, këmbëngulshëm dhe besnikërisht, ka preferuar ta lerë në formën alkimike me muzikën. Pra, si tekst në këngë dhe jo të nxjerrë prej saj. Në këtë atipizëm vijon edhe pas pesë dekadave, duke mbetur si model i shëmbëllt me shumë poetë të tjerë të tillë, aq të famshëm në Itali përmes teksteve të këngës, në Britani apo më tepër në vise të tjera të botës. Bashkë me emra të shumënjohur të poetizmit shqiptar, Papingji ia ka dalë të shenjojë spikatjen e vet edhe përmes këtij aspekti.

Papingji, në kohën e vet të gjatë krijuese ia ka dalë të krijojë një antologji vetiake të poezisë së kënduar. Në këtë mishërim individual, do të duhej me kohë të ishte krijuar një hulli studimore e cila të mbante në fokus raportin mes fjalës dhe tingullit, mes melodiozitetit të gjuhës dhe melosit të kompozuar në funksion të saj, apo anasjelltas.

Sepse në krijimet e sjella prej Papingjit, ekspertët e fushës mund të adresojnë analitikisht aspekte të sintezës dhe sidomos të përputhshmërisë jo vetëm semantike, por më së shumti asociative si për shkak të muzikës, por më së shumti prej fjalës. Poezitë-këngë të Papingjit janë pjesë e çmuar e repertorit më të famshëm të këngës së lehtë dhe moderne shqiptare. Me këtë repertor janë bashkuar karriera të ndryshme bashkëautorësh: poeti-kompozitorët-këngëtarët. Eshtë një trini e uruar krijuesish, të cilët kanë lënë tashmë një materie të pakrahasueshme krijimtarie për publikun, për referencat muzikore dhe krahasimtare në këtë lëmi dhe sidomos në rrafshe të etnomuzikës dhe etnotekstit.

Në natyrën e vet njerëzore, krijuesi Papingji shfaqet si mishërim i së thënës së Ernesto Sabatos:” Në mirësi mblidhen të gjitha llojet e urtësisë”. Papingji në daljet e ndryshme publike ka reflektuar pikërisht këtë urtësi të pabujshme, si në version të asaj që pohon Hygoi se “jeton me atë që i intereson vërtet”-fjala e muzikuar apo teksti i veshur me muzikë.