Çështja Thoma Gëllçi — Analizë Juridike
Për diskutim profesional
Neni 248 K.Penal
Rasti trajton një shtesë 4-ditëshe të një kontrate ekzistuese (18–22.02.2019) për rivendosje afati dorëzimi, pa ndryshuar objektin/çmimin dhe me pagesë brenda 365 ditëve nga dorëzimi. Në këto rrethana, elementet kumulative të nenit 248 (“kundërshtim me ligjin”, “dashja”, “përfitim i padrejtë/dëm real”) nuk provohen.
1) Përmbledhje ekzekutive
Shtesa kontraktore katër-ditore u nënshkrua për të rivendosur afatin e dorëzimit pas një mospërputhjeje të përkohshme buxhetore nga Ministria e Financave. Ajo nuk ndryshoi objektin apo çmimin dhe parashikoi pagesë brenda 365 ditëve (klauzola e pagesës). Nisur nga provat A–E dhe nga korniza ligjore, rezulton se mungon shkelja e një ligji në kuptimin penal, mungon “dashja” dhe nuk provohet as “përfitim i padrejtë” e as “dëm real” të interesave publike.
2) Faktet materiale — ç’provojnë dokumentet A–E
Operatori njofton se mallrat janë gati dhe kërkon miratimin e dorëzimit.
RTSH kthen përgjigje: pa konfirmim fondesh, dorëzimi pas 31.12.2018 pranohet vetëm me rivendosje afati me shtesë kontrate.
RTSH i drejtohet Ministrisë së Financave për konfirmim fondesh për ekzekutim.
Ministria e Financave lejon likuidime brenda tavaneve dhe e trajton me përparësi rishikimin e buxhetit — krijohet baza financiare.
Shtesa e kontratës: fiksohet afati 4-ditor i dorëzimit; pagesa brenda 365 ditëve nga dorëzimi; interesat/dëmet zbatohen sipas ligjit në rast vonese të blerësit.
Shënim: Referencat A–E përdoren më poshtë në analizë për ta lidhur çdo element ligjor me provat dokumentare.
3) Korniza ligjore e aplikueshme
- Neni 248 i Kodit Penal kërkon kumulativisht: (i) veprim “me dashje”; (ii) kundërshtim me ligjin; (iii) “përfitim i padrejtë” ose “dëm real” të interesave të ligjshme.
- Parimi i legalitetit (nullum crimen sine lege): përgjegjësia penale nuk ngrihet mbi rregullore/VKM, por mbi shkelje ligji ose akti me fuqi ligji.
- Dokumentet standarde të tenderimit / kushtet e përgjithshme: lejojnë amendime të afateve në ekzekutim kur e kërkon interesi publik.
- Regjimi i pagesës 365-ditor (klauzolë kontraktore) dhe Ligji nr. 48/2014 (afate pagese në marrëdhënie komerciale publike) mbështesin zgjidhjen e marrëdhënies pa dëm.
4) Aplikimi i ligjit mbi faktet
4.1 “Në kundërshtim me ligjin” — nuk provohet
Shtesa 4-ditëshe është amendament afatesh në ekzekutim (jo ri-tenderim). Nuk preken objekti, çmimi, barazia në konkurrim. Edhe një debat mbi rregullore/VKM nuk barazohet me shkelje “ligji” në kuptimin penal (A–E).
4.2 “Me dashje” — nuk provohet
Rrjedha A→B→C→D→E tregon mirëbesim e transparencë institucionale: RTSH komunikon paraprakisht, kërkon fonde, pret përgjigjen dhe vetëm më pas formalizon shtesën. Nuk ka indicie të pranimit të një pasoje të ndaluar.
4.3 “Përfitim i padrejtë / dëm real” — nuk provohen
Operatorit i njihet ajo që parashikon kontrata (dorëzim + pagesë sipas klauzolës 365-ditore). Shtesa shmang penalitete të konsiderueshme dhe siguron furnizimin për hapjen e RTSH Agro — pra nuk ka dëm të provuar, përkundrazi, ka përfitim publik.
5) Çështje dytësore, por me peshë
- Kompetenca lëndore: çështje tipike e ekzekutimit kontraktor (civile/administrative), jo penal/tenderim.
- Trupi gjykues: ngrihen çështje mbi formimin “gjykatë e caktuar me ligj” duke qenë se maksimumi i nenit 248 është 7 vjet.
- Terminologji kontraktore: Klauzola e pagesës si kusht pezullues; ekzekutimi pas konfirmimit të fondeve është rrjedhojë natyrale.
Shënim procedural
Ky material është për diskutim mes juristëve dhe nuk zëvendëson përfaqësimin ligjor në gjykatë.
6) Objeksionet tipike të akuzës & kundër-tezat
- “Skadoi afati; shtesa është devijim i paligjshëm.” — Afati u pezullua për mungesë fondesh (B); MF krijoi hapësirë likuidimi (D); shtesa rivendos afatin pa ndryshuar thelbin (E).
- “Operatori përfitoi.” — Cili “përfitim i padrejtë”? Regjimi 365-ditor është klauzolë kontraktore; operatori merr vetëm atë që i takon.
- “Ka dëm shtetëror.” — Dëmi duhet i provuar; këtu kemi shmangie dëmi (penalitete + rrezik dështimi furnizimi), jo dëm real të bilancueshëm.
- “U shmangën rregullat e prokurimit.” — Shtesa është amendim afatesh në ekzekutim që parashikohet në DST/interes publik; rregullore ≠ ligj për nenin 248.
7) Tabela — Element → Provë → Përfundim
| Elementi i nenit 248 | Ç’kërkon ligji | Ç’thonë provat (A–E) | Përfundimi |
|---|---|---|---|
| Kundërshtim me ligjin | Shkelje ligji (jo thjesht rregullore) | Shtesë afatesh e lejuar; klauzola e pagesës 365-ditore | Nuk provohet |
| Me dashje | Qëllim/pranim i pasojave të ndaluara | Rrugë e dokumentuar A→E në mirëbesim institucional | Nuk provohet |
| Përfitim i padrejtë / dëm real | Fitim i padrejtë ose dëm i provuar | Shmangie penalitetesh; furnizim i garantuar | Nuk provohen |
8) Pikat kryesore
- Rasti është ekzekutim kontrate, jo procedurë tenderimi.
- Nuk ka shkelje ligji në kuptimin penal; rregulloret/VKM nuk mjaftojnë për nenin 248.
- Mungojnë provat për “dashje” dhe “përfitim/dëm real”.
- Interesi publik (hapja e RTSH Agro & shmangia e penaliteteve) justifikon shtesën.