Devijimi i lumit Vjosa në Greqi, ngërçi i ri me Shqipërinë
Vjosa do të sjellë një tjetër përmbytje, këtë herë jo banorësh, por të raporterëve mes Shqipërisë dhe Greqisë nëse i shkohet deri në fund një projekt – ideje të nisur në fqinjin tonë jugor.
As më shumë e as më pak, rasti është i ngjashëm me Radikën. Një sipërmarrje private greke ka kërkuar devijimin e nje pjese te lumit Vjosa, tek liqeni i Janines per ta shfrytezuar per prodhim energjie. Me nje vendim te perbashket, 9 ministri greke ne korrik te 2013 ia kane aprovuar kerkesen subjektit privat ne fjale, per te nisur studimin mbi efektin mjedisor te devijimit te Vjoses. Projekti eshte kundërshtuar nga tre bashki ne Greqi, qe preken nga devijimi i shtratit te Vjoses ne territorin grek, por edhe nga ambientaliste atje.
Kundërshtimi i tyre ka shkuar ne Keshillin e Larte te Shtetit per hedhjen poshte te planit studimor. Vendimi i ketij organi qe eshte analog me Gjykaten Kushtetuese ne Shqiperi, pritet te jepet ne javet e ardhshme. Por pavaresisht cili do te jete vendimi, pikepyetja qe ngrihet eshte si dhene nje leje nga ministrite greke per nje plan studimor pa pasur me pare aprovimin e shtetit shqiptar.
Marreveshja e 2003 por edhe nje sere konventash nderkombetare, ku si Shqiperia ashtu edhe Greqia jane pjese, detyrojne te dyja vendet per vendimmarrje te perbashket ne menaxhimin e ujërave nderkufitare. Kjo pyetje iu eshte bere ne gjykate pales mbrojtese, te cilet jane shprehur se kane vene ne dijeni Ministrine tone te Jashtme ne kohen kur ajo drejtohej nga Aldo Bumçi. Por perjashtuar rastin kur ish- ministrit te asaj kohe mund t’i jete percjelle ky njoftim gojarisht, asnje shkrese zyrtare nuk eshte derguar per kete çeshtje nga pala greke, e vetmja menyre qe do ta bente ate nje njoftim zyrtar.
Çështja e ketij projekti eshte rimarre nga pala shqiptare vetm pas rotacionit te pushteteve, pasi marredheniet me Greqine te Qeverise se demokrateve, qe prej vendimit te Gjykates Kushtetuese qe rrezoi marreveshjen detare nuk njohen asnje zhvillim. Ne dy vizitat e kreut te diplomacise greke ne Tirane, eshte kembengulur ne adresimin e çeshtjes se ujrave nga homologu i tij shqiptar Ditmir Bushati. Kjo u pasua me riaktivizimin e komisionit te perbashket te menaxhimit te ujrave qe u mbajt ne janar te ketij viti, ku eshte kerkuar informacion nga pala shqiptare per kete çeshtje.
Pavaresisht se Greqia kembengul ta cilesoje vetem nje projekt ide, pala shqiptare ka avancuar duke i derguar me pas kete note zyrtare.
Dikasteri i drejtuar nga Bushati i kerkon informacion pales greke per kete çeshtje duke i kujtuar detyrimin per zbatimin e marreveshjeve te perbashketa. Perpos kesaj, Ministria jone e Jashtme shpreh bindjen se ky plan ndikon ne devijimin e prurjeve te Vjoses duke demtuar regjimin e ujrave te embla nderkufitare. Pergjigjja me shpejte e pales greke, do te mesohet ndoshta nga vizita e zevendesministrit te jashtem te Qeverise se re greke, pas pak ditesh ne Tirane.
Pavaresisht kesaj, ajo qe garanton Tirana zyrtare eshte vijueshmeria e ndjekjes se çeshtjes, per te evituar praktikat e se shkuares, kur ne rastin me te mire eshte heshtur perballe kerkesave te fqinjeve ne dem te interesave te vendit.
