Bismarcku – një mit gjerman
Ai ishte figura qendrore politike e shekullit të 19-të dhe themelues i Perandorisë Gjermane më 1871.
Ai ishte konservator dhe modern njëkohësisht. Për të ka debate deri sot. Otto von Bismarck lindi 200 vjet më parë.
Gjithmonë i shoqëruar me debate
Atë e përmendin me të njëjtin vlerësim si Johann Sebastian Bachun, Martin Lutherin dhe Johann Wolfgang von Goethe-n. Megjithatë: veçanërisht pas 1945-ës pati debate të mëdha për rolin e Bismarckut në historinë gjermane. “Në të vërtetë, talenti i tij i madh ishte diplomacia e lartë dhe ruajtja e masës”, shkruan biografi i Bismarck-ut, Hans-Christof Kraus.
Bismarck-u në kulmin e karrierës politike. Shumë simbolikë përmban kjo tabllo në vaj e Anton von Werner. Në shpalljen Perandor të Wilhelm-it I, në qendër është themeluesi i Perandorisë. Pikërisht në sallën me pasqyra të Versajës shpallet Perandoria (Rajhu) Gjerman. Raporti me Francën mbetet për një kohë të gjatë i tensionuar.
Në të gjithë botën ka më shumë se 10.000 vende të lidhura me Bismarckun. Vetëm në Gjermani janë regjistruar më shumë se 700 rrugë me emrin Bismarck. Atyre u shtohen edhe 146 kulla Bismarck dhe 97 monumente, në kujtim të themeluesit të Rajhut. Në Gelsenkirchen madje emrin e tij e mban një lagje.
“Baza e vetme e shëndetshme e një shteti të madh, dhe këtu ai dallohet thelbësisht nga një shtet i vogël, është egoizmi shtetëror dhe jo romantika, dhe nuk është në dinjitetin e një shteti të madh, të grindet për një gjë, e cila nuk bën pjesë në interesat e tij”. (nga fjalimi i parë i Bismarckut në Parlament, më 1850.)
Modernizuesi i shtetit
Bismarcku konsiderohet si themeluesi i sigurimeve sociale. Që në vitin 1883 në Rajh ekziston sigurimi shëndetësor, një vit më vonë sigurimi ndaj aksidenteve dhe prej vitit 1889 kemi sigurimin e papunësisë dhe të invaliditetit. Parimi i financimit të barabartë nga punëdhënësi dhe punëmarrësi vlen deri sot dhe është përvetësuar nga shumë shtete.
Ai ishte junker nga fshati dhe mbeti i tillë edhe kur doli politikisht në pension (fotografi e 6 korrikut 1891). I hidhëruar për fundin e detyruar të drejtimit prej tij të kancelarisë, prej asaj kohe ai ndenji në pronën e tij Friedrichsruh pranë Hamburgut. Ai shkroi kujtimet dhe megjithatë nuk hoqi dorë nga përzierja në politikë.
Një gazetë angleze e karakterizoi me saktësi shkarkimin e Bismarckut dhe raportin e tij të shkatërruar me Perandorin Wilhelm II. Nga lart atë e vështron i painteresuar Perandori i ri. Përkthimi në gjermanisht i fjalëve nga anglishtja që atëherë nuk qe korrekt: “Piloti largohet nga bordi”.
30 korriku 1898, dita kur vdiq Bismarcku, është edhe dita e një akti jo etik: dy fotografë i afrohen shtratit të vdekjes, e drejtojnë me jastëkë nën kokë pjesën e sipërme të trupit të kufomës dhe shkrepin aparatin. Fotografia me blic kthehet në skandal mediatik, fotografët i arrestojnë.