FMN lë amanetet e fundit: vazhdoni reformat, bëni shpenzime më cilësore, ulni borxhin, hiqni dorë nga euro

Bordi Ekzekutiv i Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) përfundoi dy rishikimet e fundit (të nëntë dhe të dhjetë) të programit ekonomik të Shqipërisë mbështetur nga një marrëveshje e zgjeruar e mekanizimit të Fondit (EFF). Përfundimi i rishikimit i lejon autoritetet  të tërheqin ekuivalentin e një shume shtresë prej SDR 57,28 milion (rreth 73.2 milion €), duke e çuar në total në 295,42 milionë SDR (rreth 377,3 milion € me kursin e këmbimit aktual, ose 212.1 për qind të kuotave aktuale të vendit në Fondin).

Në 28 korrik 2014, Bordi Ekzekutiv miratoi një hua 36 mujore si pjesë e mekanizimit të zgjeruar EFF për Shqipërinë. Marrëveshja kishte për qëllim të rivendoste rritjen ekonomike dhe kontrollin e borxhit publik, që ishte në rritje të shpejtë dhe kishte kërcënuar stabilitetin ekonomik, duke forcuar financat publike, ruajtjen e stabilitetit financiar, dhe zbatimin e reformave strukturore të fokusuara në përmirësimin e sektorit të energjisë dhe klimës së biznesit.

Pas vendimit tëbordit, z. Tao Zhang, zëvendës drejtor menaxhues dhe kryetar në detyrë dha deklaratën e mëposhtme:

“Zbatimi i fortë i politikave, në bazë të mekanizimit të zgjeruar të fondit, e ka ndihmuar Shqipërinë të arrijë objektivat për korrektimin e zhbalancimeve makroekonomike dhe nxitjen e rritjes ekonomike, ndërsa ka ruajtur stabilitetin përballë sfidave të jashtme. Autoritetet kanë zbatuar reformat strukturore, duke treguar një vullnet në zbatimin e programit. Vazhdimi i angazhimit në agjendën e reformave ekonomike është thelbësor për të ruajtur këto arritje ekonomike, të reduktojë brishtësinë dhe të forcojë rritjen.

“Prioritetet kryesore të autoriteteve në periudhën e pas programit janë të përshtatshme. Ato duhet të vazhdojnë që të ndjekin konsolidimin fiskal në 2017 dhe më tej në mënyrë që të ulin borxhin publik në rreth 60 përqind të PBB-së deri në fund të 2019. Strategjia e konsolidimit duhet të përqendrohet në zgjerimin e bazës së taksapaguesve dhe përmirësimin e administrimit dhe mbledhjes së taksave. Strategjia është ambicioze dhe do të kërkojë angazhim të madh politik.

“Autoritetet ndërmorën rregullime të mëdha fiskale dhe bënë progres domethënës në fuqizimin e institucioneve fiskale. Reforma të mëtejshme në administrimin e taksave dhe menaxhimin publik financiar do të ndihmojnë në reduktimin e rreziqeve fiskale dhe do të krijojnë hapësirë fiskale për shpenzime më cilësore. Për më tepër, përmirësimi i menaxhimit të investimeve publike, dhe trajtimi i projekteve të prapambetura të investimeve të pabuxhetuara do të fuqizonte më tej besueshmërinë e qeverisë në kuadër të buxhetit afatmesëm.

“Politika lehtësuese monetare e Bankës së Shqipërisë është e përshtatshme në këndvështrimin e presioneve të ulëta inflacioniste. Autoritetet duhet të vazhdojnë të ndjekin një de-euroizim gradual, duke pasur në konsideratë rreziqet e këtij procesi.

“Sistemi bankar mbetet likuid dhe i mirëkapitalizuar dhe përpjekjet e fundit për të forcuar kapacitetet mbikëqyrëse të Bankës së Shqipërisë dhe për të adresuar kreditë me probleme (NPL) janë inkurajuese. Janë të nevojshme masa të tjera për të adresuar NPL-të, duke siguruar zbatimin e legjislacionit të ri të falimentimit. Duhet t’i jepet gjithashtu prioritet rritjes së mbikëqyrjes së institucioneve financiare jo banka dhe sigurimi i transparencës së lartë dhe standardeve të qeverisjes në zhvillimin e institucioneve të tregjeve të kapitalit”, përfundon deklarata e FMN