Kredia e re në 2020 u përdor nga 75% e bizneseve për financimin e shpenzimeve të përditshme
Planet e bizneseve për investime dhe zgjerime u stepën prej pandemisë, e cila vuri në diskutim jo vetëm investimet, por edhe ekzistencën e tyre.
Banka e Shqipërisë vërejti nëpërmjet një ankete në biznese se 75% e atyre që kishin marrë kredi në banka në 6-mujorin e parë e kishin përdorur atë për të financuar shpenzimet korente.
Kredia e re, e cila nënkupton huamarrjen në 6-mujorin e fundit, deklarohet nga rreth 18% e ndërmarrjeve të vogla, 13% e ndërmarrjeve të mesme dhe 19% e ndërmarrjeve të mëdha. Në terma gjashtëmujorë, pesha e huamarrësve të rinj ka rezultuar në rritje për të gjitha madhësitë e ndërmarrjeve; ndërsa në terma vjetorë, rritje kanë shënuar vetëm ndërmarrjet e vogla.
Qëllimi kryesor i përdorimit të huamarrjes së re ka qenë përballimi i shpenzimeve korente (për 75% të totalit të ndërmarrjeve) dhe kryerja e një investimi afatgjatë (18% të totalit të ndërmarrjeve).
Krahasuar me 6-mujorin e kaluar, pesha e ndërmarrjeve që kanë marrë hua të re për të përballuar shpenzimet korente është rritur ndjeshëm, ndërkohë që pesha e atyre që kanë marrë hua të re për të kryer një investim afatgjatë rezulton në rënie. Kjo prirje vihet re për të tre grupet e ndërmarrjeve, në reflektim të gjendjes së pandemisë. Afati mesatar i mbetur i huamarrjes ka rezultuar 63.1 muaj për ndërmarrjet e vogla, 65.8 muaj për ndërmarrjet e mesme dhe 60.1 muaj për ato të mëdha.
Që pas krizës globale të vitit 2008 që nisi fillimisht me përkeqësimin e bilanceve të bankave nga kreditë e këqija, huadhënia në të gjithë botën iu nënshtrua rregulloreve të reja.
Lidhur me elementet që vështirësojnë përfitimin e një kredie bankare, kostoja e lartë e kredisë vijon të cilësohet si elementi kryesor, veçanërisht në rastin e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme. Sidoqoftë, vlerësimi për këtë element ka rezultuar në rënie krahasuar me 6-mujorin e kaluar.
Lidhur me planifikimin e një huamarrjeje në të ardhmen, rreth 39% e ndërmarrjeve të përgjigjura deklarojnë se “nuk ka asnjë mundësi” që të kërkojnë një kredi bankare gjatë periudhës së ardhshme, por në krahasim me vrojtimin e periudhës së mëparshme, kjo peshë ka rënë për të gjitha madhësitë e ndërmarrjeve.
Paralelisht, vihet re një rritje e peshës së ndërmarrjeve që pohojnë se “kanë pak mundësi” të marrin një kredi në gjysmën e dytë të vitit 2020, si dhe peshës së ndërmarrjeve të cilat shprehen se “ka shumë mundësi” që diçka e tillë të ndodhë në periudhën pasardhëse. Nga ana tjetër, të gjitha grupet e ndërmarrjeve, kanë shënuar rënie për alternativën “është e sigurt”, duke shprehur pasigurinë e situatës në planifikimin e huamarrjes.
