Nexhmije Hoxha, ja çfarë do të tregojë në intervistën e fundit

Të hënën, 8 shkurt, ora 20.45,  në Vizion Plus në Dritare, në Vizion Plus, do të shfaqet intervista e fundit që Nexhmija Hoxha, jep për median. Intervista e lamtumirës së gruas së Enver Hoxhës, që vendos për herë të parë, të tregojë 95 vitet e saj dhe sidomos vitet kaluar me të shoqin, që nga njohja, propozimi, martesa, jeta bashkëshortore dhe puna e përbashkët, deri te momenti, kur vdiq pranë saj. Detaje intime të panjohura, prej të cilave kemi shkëputur disa fragmente për Dritare.net Nexhmije Hoxha e tregon kështu propozimin e Enver Hoxhës, në një bazë ilegale, në qershor të ’42, në Tiranë:

“Kështu që një ditë, kur Enveri e pa që unë nuk merrja vesh ose bëja sikur, vendosi të flasë vetë. Një ditë vere më tha, po shtrihem të fle, më zgjo në orën 5. Unë shkova ta zgjoj, por ai në fakt nuk kishte fjetur, ndoshta kish ndenjur për të marrë vendimin e tij. Aty më bëri propozimin për martesë, një propozim aq prozaik, sa nuk e kisha menduar kurrë. Ai, përpara se të më thoshte shprehimisht të dua, më tha, tek po bëja kafenë që më kishte kërkuar: “Unë dua të martohem me ty”. Unë ngriva, mbeta aty, duke bërë kafenë, e nuk po lëvizja, ndërsa ai më thotë: “Po, hë, supë po bën? Ulu këtu se nuk të ha!”, domethënë, u mundua të më shkrifëronte pak. Me kokën ulur, i thashë: “Unë nuk martohem gjatë luftës”. “Po kush tha që do martohemi në luftë”, tha ai: “Në fillim do u themi miqve, por mendohu mirë, se ti je e re e kemi diferencë moshe”. Pastaj vazhdoi: “Por unë nuk mund ta zgjas shumë, se aneja pret, ngaqë jam djalë i vetëm”. Unë nuk iu përgjigja në atë kohë, por kaloi nja një muaj e pak dhe pastaj i ktheva përgjigje.”

Ndërsa, kur flet për letërkëmbimin mes tyre, ajo thotë se ka 100 letra, shkëmbyer gjatë luftës dhe sidomos gjatë periudhës së martesës: “Letrat më të bukura janë të kësaj periudhe, që m’i shkruante natë për natë. Disa i dërgonte, disa jo, disa i gjeta më vonë. Këto janë letra, ku dukej tamam si gjimnazist, shumë të bukura. Këto dhe të luftës për mua janë thesari më i çmuar, këto dhe ditari i tij janë i vetmi thesar që më ka lënë, e jo gjë tjetër”. Kur zonja Hoxha tregon për karakterin e të shoqit, pohon se gjëja që urrente më shumë, ishin borxhet: “E kishte në gjak zakonin e Gjirokastrës, borxhin nuk e donte, e dinte që borxhi të bënte skllav. Edhe për Titon ashtu thoshte. Kosovarët kanë bërë kaq borxhe me të, madje ata kanë thënë, qan fëmija në bark të nënës, pra kur do t’i paguajnë këto borxhe.” Ndërsa kur tregon për dosjet e punës, që sillte në shtëpi, Nexhmije Hoxha, veçon dy prej tyre: “Një nga gjërat që kam vlerësuar shumë te ai, ishte se ai nuk i sillte preokupimet e zyrës, qofshin këto të mëdha e politike, qoftë edhe sesi kishte kaluar. Ndonjëherë kur hanim bukë, fillonte të tregonte se çfarë ndodhte në zyrë, kush i kishte ardhur. Meqenëse ishte i sëmurë, unë i thosha lëre, e bisedojmë më vonë, ha bukë tani. Rrallë ka marrë dosjet në shtëpi, 2-3 raste që mbaj mend, kur ishte mbledhja e Moskës dhe ku u mbajt qëndrim, është i vetmi rast që punoi ditën dhe natën, për një kohë të gjatë sepse i dukej një vendim shumë i zorshëm për t’u marrë. Këto dosje pune, i ka parë edhe Ismail Kadare. Rasti tjetër ishte kur duhej vendosur, për hidrocentralin e Skavicës. Ishte i vetmi që organizonte tërë sistemin hidroenergjetik dhe Enveri shikonte edhe anën politike. Peshkopia që kishte tokat më të shëndetshme dhe më të mira, mbytej në ujë. Çfarë do ndodhte me këtë popullsi tradicionalisht të pasur, të mirë, shumë punëtore? Dhe së dyti, kufiri me Jugosllavinë. Në fakt, ai hidrocentral nuk u bë për arsye financiare, më pas. Kur u fol më vonë për këtë ngjarje, unë mora Farudin Hoxhën dhe i thashë; mban mend sa është diskutuar për këtë gjë? Tani dëgjoj që po diskutohet përsëri, shumë, për Skavicën”. Intervista, e cila do të shfaqet të hënën, 8 shkurt, ora 20.45 në Vizion Plus, shoqërohet nga foto dhe video të arkivës personale të familjes Hoxha që shfaqen për herë të parë për publikun shqiptar dhe fragmente të shkëputura ekskluzivisht për Emisionin Dritare nga letërkëmbimet dhe ditarët e bashkëshortëve Hoxha.