Takimi i 12-të i Këshillit të Stabilizim-Asociimit në Tiranë, BE: Shqipëria progres në reforma
Këshilli i Stabilizim-Asociimit BE-Shqipëri (Këshilli SA) zhvilloi dje takimin e tij të dymbëdhjetë në Tiranë.
Takimi u kryesua nga Josep Borrell Fontelles, Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Politikën e Jashtme dhe Sigurinë. Oliver Verhelyi, Komisioneri për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, përfaqësoi Komisionin Evropian. Edi Rama, kryeministër, kryesonte delegacionin shqiptar. Morën pjesë edhe ministrja për Evropën dhe Punët e Jashtme, Olta Xhaçka dhe ministrja e Shtetit dhe Kryenegociatorja, Majlinda Dhuka.
Kjo ishte hera e parë që Këshilli SA u takua në Shqipëri duke nënvizuar angazhimin e qartë të Bashkimit Evropian për integrimin në BE të Ballkanit Perëndimor dhe për procesin e negociatave të anëtarësimit të Shqipërisë. Takimi dha një mundësi për të vlerësuar progresin e Shqipërisë në përgatitjet e saj për anëtarësim dhe në kuadrin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit dhe për të diskutuar se si të intensifikohen më tej marrëdhëniet mes BE-së dhe Shqipërisë. BE-ja mirëpriti procesin e avancuar të ekzaminimit analitik të acquis të BE-së (skrining), ndërkohë që pret me padurim përfundimin e procesit.
Pjesëmarrësit përshëndetën drejtimin dhe ambicien e qartë strategjike të Shqipërisë në BE për të ecur përpara në negociatat e anëtarësimit, bazuar në progresin e reformave, duke riafirmuar angazhimin e BE-së për të mbështetur më tej Shqipërinë në përpjekjet e saj drejt anëtarësimit në BE. Pjesëmarrësit nënvizuan gjithashtu rëndësinë e avancimit të mëtejshëm të progresit të reformës dhe konsolidimit të zbatimit, në interes të qytetarëve të Shqipërisë.
Duke pasur parasysh realitetin e ri gjeopolitik pas luftës së agresionit të Rusisë kundër Ukrainës, BE-ja nënvizoi fuqimisht rëndësinë e thellimit të mëtejshëm të bashkëpunimit për çështjet e politikës së jashtme dhe të sigurisë. BE-ja përgëzoi fuqishëm Shqipërinë për harmonizimin e saj të vazhdueshëm 100% me Politikën e Përbashkët të Jashtme dhe të Sigurisë të BE-së, duke përfshirë masat kufizuese të BE-së pas agresionit të paprovokuar të Rusisë kundër Ukrainës. Kjo është një shprehje e fortë e zgjedhjes strategjike dhe vendit të Shqipërisë në një komunitet vlerash. BE-ja vlerësoi gjithashtu angazhimin aktiv të Shqipërisë si një anëtare jo e përhershme në Këshillin e Sigurimit të OKB-së në promovimin dhe mbrojtjen e rendit ndërkombëtar të bazuar në rregulla.
Pjesëmarrësit vunë në dukje angazhimin e Shqipërisë në fushën e sundimit të ligjit dhe nxitën Shqipërinë që të vazhdojë të punojë për zbatimin e të gjitha aspekteve përkatëse të grupit themelor. BE përgëzoi Shqipërinë për progresin e mirë në përgjithësi, të bërë nëpërmjet zbatimit të vazhdueshëm të reformës gjithëpërfshirëse në drejtësi duke theksuar nevojën për përparim të mëtejshëm.
BE nënvizoi gjithashtu se përpjekjet për të krijuar një histori solide në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar duhet të intensifikohen, përfshirë atë në nivel të lartë.
BE nxiti Shqipërinë që të miratojë dhe zbatojë masat në pritje, veçanërisht në fushën e pakicave, lirinë e shprehjes dhe lirinë e medias, të drejtat e pronës, si dhe mbrojtjen e të dhënave personale.
BE-ja përshëndeti bashkëpunimin e mirë në shqyrtimin e sfidave të përbashkëta të migracionit dhe të sigurisë dhe nxiti Shqipërinë të vazhdojë përpjekjet e saj, duke përfshirë përafrimin e politikës së saj të vizave me listën e vendeve të treta të kërkuara për viza të BE-së. Ajo nënvizoi rëndësinë e vazhdimit të trajtimit të çështjes së kërkesave të pabazuara për azil nga qytetarët shqiptarë.
BE vuri në dukje se Shqipëria ka vazhduar përafrimin e legjislacionit dhe kapaciteteve të saj me standardet e BE-së. Përpjekje të mëtejshme thelbësore janë të nevojshme në lidhje me përgatitjet e përgjithshme për miratimin dhe zbatimin e acquis të BE-së. BE nxiti Shqipërinë që të vazhdojë të përmirësojë kapacitetin e saj administrativ për të zbatuar dhe zbatuar në mënyrë efektive legjislacionin dhe nënvizoi rëndësinë e ruajtjes së pavarësisë së organeve rregullatore.
BE përshëndeti faktin që Shqipëria ka përforcuar strukturën e saj koordinuese për integrimin në BE. Pjesëmarrësit gjithashtu theksuan nevojën që autoritetet, partitë politike dhe të gjitha segmentet e shoqërisë të komunikojnë në mënyrë adekuate me publikun për integrimin në BE dhe për ndihmën e BE-së.
BE nxiti Shqipërinë të vazhdojë përpjekjet për të përmbushur më tej kërkesat e tregut të brendshëm të BE-së dhe për të përballuar presionin konkurrues dhe forcat e tregut brenda Bashkimit. Ajo vuri në dukje se Shqipëria ka bërë përparim të mirë në përgatitjet e saj për zhvillimin e një ekonomie tregu funksionale dhe se, e mbështetur nga një përzierje e gjerë e politikave të përshtatshme, ekonomia shqiptare tregoi elasticitet.
BE rikujtoi gjithashtu rëndësinë e Paketës së Mbështetjes së Energjisë prej një miliard euro për Ballkanin Perëndimor (500 milionë grante dhe 500 milionë kredi të buta dhe garanci), nga të cilat 80 milionë euro për Shqipërinë synojnë mbrojtjen e grupeve më të cenueshme, të prekura nga krizat energjetike, në veçanti bizneset, familjet dhe NVM-të duke avancuar tranzicionin, sigurinë dhe diversifikimin e energjisë.
BE përshëndeti ratifikimin e fundit nga Shqipëria të Marrëveshjes së Partneritetit të Kornizës Financiare për IPA III. BE përsëriti angazhimin e saj për të ndihmuar Shqipërinë në intensifikimin e punës së reformave, duke përfshirë ato që kërkohen për të maksimizuar ndikimin e Planit Ekonomik dhe Investimeve të BE-së për Ballkanin Perëndimor. Në tre vitet e fundit Shqipëria ka marrë 229,1 milionë euro grante dhe 305,1 milionë euro kredi në kuadër të Planit Ekonomik dhe të Investimeve.
Pjesëmarrësit mirëpritën gjithashtu angazhimin e vazhdueshëm konstruktiv të Shqipërisë në bashkëpunimin rajonal si dhe dialogun e saj të vazhdueshëm për të siguruar marrëdhënie të mira fqinjësore. BE-ja kujtoi se bashkëpunimi rajonal gjithëpërfshirës siç është identifikuar në planin e veprimit të Tregut të Përbashkët Rajonal do të mbetet vendimtar për të përfituar plotësisht nga potenciali i rajonit dhe nga Plani Ekonomik dhe i Investimeve.
Këshilli SA zhvilloi gjithashtu një shkëmbim mendimesh mbi zhvillimet në Shqipëri dhe situatën rajonale në Ballkanin Perëndimor.