Credit Swisse: Shqiptarët, serbët maqedonasit më të varfërit në Europë, sa të pasur malazezët
Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia janë tre shtetet që kanë ndër peshën më të lartë të të rriturve të varfër në Europë që kanë një pasuri minimale nën 10 mijë dollarë. Të dhënat bëhen të ditura nga Credit Swisse, në raportin “Të dhënat për pasurinë globale 2017”, ku jepen të detajuara shifrat për pasurinë e të rriturve në vendet e të gjithë botës.
Në Shqipëri, 59.3% e të rriturve kanë një pasuri nën 10 mijë dollarë. Për Maqedoninë kjo përqindje është edhe më e lartë, duke arritur në 77% dhe për Serbinë arrin në 79%. Si rrjedhojë e përqindjes së lartë që zënë individët me pak pasuri, shtresa e mesme në këto vende është në nivele të ulëta, përkatësisht 22.5% në Shqipëri, 40.3% në Maqedoni dhe 20% në Serbi (të rriturit që kanë një pasuri midis 10 mijë dhe 100 mijë dollarëve). Interesante është që Bosnjë Hercegovina, që ka të ardhura për frymë të krahasueshme më Shqipërinë dhe Maqedoninë, ka një peshë më të ulët të të rriturve që kanë një pasuri prej më pak se 10 mijë dollarë, prej 56%.
Shqipëria është shembulli tipik i një vendi që vuan nga “mallkimi i pasurive”, teksa pasuritë e mëdha natyrore, qoftë burime minerare, bregdet, liqene apo Alpe, nuk i kanë dhënë vlerë të shtuar banorëve të vendit, që vijon edhe sot të ketë numrin më të lartë të individëve të varfër në Europë. Historia sugjeron se niveli i ulët i pasurisë i bën individët më të prirur të nënshtrohen ndaj pushtetit, teksa varfëria është kërcënimi kryesor i demokracisë. Me përjashtim të disa shteteve si Armenia, Moldavia, Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia kanë peshën më të lartë të të rriturve të varfër, me pasuri më pak se 10 mijë dollarë në Europë.
Nga vendet e Ballkanit Perëndimor, pasuri më të madhe kanë grumbulluar malazezët, teksa individët me pasuri nën 10 mijë dollarë zënë 36% të totalit. Në vendet e Europës Perëndimore, kjo peshë varion midis 20-28%, ku në Itali është psh 21%. Në vendet të tjera të Ballkanit, që janë tashmë pjesë të BE-së, si psh në Kroaci, pesha e të rriturve me pasuri më pak se 10 mijë dollar është vetëm 28%, në Bullgari arrin në 44.2%.
Shqipëria ka dhe peshën më të ulët të të rriturve të pasur, ku vetëm 0.3% e individëve të rritur kanë një pasuri midis 100 mijë dhe 1 milion dollari. Edhe në Maqedoni, kjo peshë është më e lartë se tek ne, me 0.5%. Numri më i lartë i të pasurve në rajon (deri 1 milion USD) është në Mal tw Zi (1.1%), Kroaci (1.9%), Bullgari (1.5%).
Në total, pasuria për çdo të rritur shqiptar në mesin e vitit 2017 ishte 11,061 dollarë sipas të dhënave të publikuara Credit Swisse. Nga shuma prej 11,061 dollarë, 2,012 dollarë është pasuri financiare dhe 9,801 dollarë është pasuri jo financiare. Në krahasim me një vit më parë, kur ishte 9,997 dollarë, pasuria rezulton në rritje me 10.6%, por këtu është dhe efekti i kursit të këmbimit, teksa dollari është zhvlerësuar ndaj lekut këtë vit. Pasuria totale e shqiptarëve ishte 24 miliardë USD në mesin e vitit 2017, nga 22 miliardë USD në fudn të 2016-s.
Nga shtetet e rajonit, pasurinë më të lartë mesatare e kanë të rriturit e Kroacisë dhe Malit të Zi. Pasuria mesatare e një të rrituri në Bosnjë Hercegovinë është 12,516 USD; në Kroaci 25,756 USD; në Maqedoni 9,044 USD; në Mal të Zi 19,607 USD; në Serbi 8,035 USD.
