Drejtësia, të gjitha institucionet preken nga reforma
Mazhoranca ndërmerr hapat e parë konkretë për reformën në sistemin e drejtësisë. Ministria e Drejtësisë dhe Kuvendi i Shqipërisë po punojnë për përgatitjen e strukturave këshillimore që do të mbledhin propozime dhe sugjerime rreth kësaj reforme, e cila më pas do të konsultohet me Komisionin e Venecias.
Qeveria parashikon që reforma të prekë të gjitha institucionet e drejtësisë, si dhe të ndryshojë Kushtetutën. Gjykata Kushtetuese, Gjykata e Lartë, Këshilli i Lartë i Drejtësisë, Konferenca Gjyqësore, etj, do të jenë disa nga institucionet që do të preken nga ky reformim i drejtësisë shqiptare, që konsiderohet prioritet parësor i ekzekutivit në vend dhe një nga kërkesat e BE-së për Shqipërinë.
Gjykata Kushtetuese
Reforma mendohet se mund të nisë nga Gjykata Kushtetuese, ku shihet e nevojshme ndërhyrja në dispozitat që lidhen me emërimin e gjyqtarëve kushtetues, si dhe me kualifikimin e procedurën e përzgjedhjes së tyre. Parashikohet ngritja e një Këshilli, që do të shqyrtojë në mënyrë objektive dokumentacionin e paraqitur nga ana e kandidatëve për anëtarë në këtë Gjykatë. Këshilli më pas do të bëjë dhe renditjen e aplikantëve, në bazë të një sistemi pikëzimi.
Gjykata e Lartë
Propozimet e qeverisë parashikojnë që reformat kryesore që kërkohen në Gjykatën e Lartë nuk mund të rregullohen drejtpërdrejt me ligjin për funksionimin e saj. Sipas ministrisë së Drejtësisë, Gjykata e Lartë po përballet me një numër të lartë çështjesh që janë bërë të papërballueshme dhe ndryshimi i Kodit të Procedurës Civile dhe Penale do të çonte në reduktimin drastik të çështjeve përpara kësaj Gjykate.
Këshilli i Lartë i Drejtësisë
Ministria e Drejtësisë konstaton se modeli ekzistues në KLD nuk është gjithëpërfshirës, për sa kohë nuk përfshin Gjykatën e Lartë në drejtim të emërimit, kontrollit dhe përgjegjësisë disiplinore. Ky model imponohet nga zgjedhja që ka bërë Kushtetuta, ku Gjykatat e Shkallës së Parë dhe të Apelit përfshihen në kompetencat e KLD-së, ndërsa Gjykata e Lartë nuk është pjesë e këtij sistemi, siç e kanë disa vende të BE-së. Me reformën në drejtësi mendohet të ndryshohen dhe kushtet për t’u zgjedhur anëtar i KLD-së.
Konferenca Gjyqësore Kombëtare
Reforma në Konferencën Gjyqësore Kombëtare do të konsistojë kryesisht në rritjen dhe fuqizimin e kompetencave të këtij organizmi, në raport me të zgjedhurit e tyre në KLD. Kjo reformë do të konsistojë në drejtim të një selektimi më të kujdesshëm në procesin e zgjedhjes së anëtarëve të KLD-së dhe të një raporti llogaridhënie të vazhdueshme, midis të zgjedhurve prej tyre dhe Konferencës Gjyqësore.
Këshilli i Prokurorisë
Reformimi në Këshillin e Prokurorisë do të ketë objektiv kryesor zbatimin e njëjtë të parimeve në përzgjedhjen, emërimin, ecurinë në karrierë dhe fuqizimin e rolit të tij, duke e transformuar Këshillin ekzistues të Prokurorisë nga një organ këshillimor në një organ vendimmarrës për sa i përket emërimit dhe disiplinës për prokurorët, ristrukturimin e prokurorisë me qëllim përmirësimin e organizimit hierarkik dhe territorial të Prokurorisë, pavarësisë së saj dhe statusit të prokurorëve etj.
Shkolla e Magjistraturës
Pjesë e reformës do të jetë dhe reformimi i Shkollës së Magjistraturës, struktures që nxjerr gjyqtarë dhe prokurorë të rinj. Në këtë aspekt, parashikohet rishikimi i ligjit ‘për Shkollën e Magjistraturës’, me qëllim rritjen e pavarësisë dhe cilësisë programore të këtij institucioni dhe përcaktimi në ligj i kritereve për përzgjedhjen dhe karrierën e trupës pedagogjike të kësaj shkolle, si masa legjislative të dobishme.