Ligj i ri për produktet Bio; Ja sansksionet për ata që i shkelin
Produktet bujqësore të cilësisë së lartë, ose siç njohen ndryshe si Bio, do të mund të mbrohen me një ligj të ri të veçantë. Në Kuvend tashmë ka mbërritur drafti final i hartuar nga Ministria e Bujqësisë, i cili është një përmirësim i atij aktual që është në fuqi dhe që daton në vitin 2004.
Qëllimi i këtij projektligji ka të bëjë me vendosjen e një sistemi menaxhimi të qëndrueshëm të bujqësisë.
Etiketat e produkteve bio do të shoqërohen me emërtimin “bio”, “biologjik” ose “eko”.
Ndërsa, për produktet e përpunuara, kushti që të konsiderohen biologjike është që të paktën 95% e peshës së përbërësve të tij me prejardhje bujqësore të jenë biologjikë.
Projektligji përcakton edhe përmbatjen që duhet të ketë etiketimi i një produkti bio, në të duhet të cilësohet qartë se kemi të bëjmë me “bujqësi shqiptare”, kur lënda e parë bujqësore është kultivuar në Shqipëri dhe me “Bujqësi joshqiptare”, kur lënda e parë bujqësore është kultivuar në vende të tjera.
Projektligji ka një kre të dedikuar edhe për sanksionet që operatorët privatë të këtij tregu mund të marrin nëse shkelin rregullat :
“a) Kur në prodhimin biologjik përdoren produkte dhe substanca që nuk përfshihen në listën e përcaktuar në nenin 16, të këtij ligji, produkti nuk certifikohet si biologjik;
- b) Në rast konstatimi të kontaminimit të produktit, sipas përcaktimit të bërë në shkronjën “nj”, të nenit 3, produkti nuk certifikohet si biologjik;
- c) Në rastin e gjetjes së një mashtrimi nga operatori, trupa e kontrollit i heq certifikatën operatorit.
ç) Në rast se operatori përsërit mbi dy herë shkeljet, të cilat cenojnë statusin biologjik të produktit, operatori decertifikohet dhe nuk ka të drejtë aplikimi për një periudhë 12-mujore, nga data e decertifikimit.
Çfarë ndryshon me projektligjin e ri
Drafti i ri ka disa përparësi ndaj atij ekzsistues, që janë:
– Përcakton në mënyrë më të qartë objektivat, parimet dhe rregullat e zbatueshme për prodhimin biologjik, në mënyrë që të sigurohet transparenca dhe besimi i konsumatorit dhe një perceptim i harmonizuar i konceptit të prodhimit biologjik;
– Krijon një kuadër të përgjithshëm dhe të detajuar rregullash përprodhimin biologjik, në lidhje me prodhimin bimor, blegtoral, akuakulturës, algave të detit; rregullat për kalimin drejt prodhimit biologjik si dhe rregullat për prodhimin e ushqimit të përpunuar, përfshirë ushqimin për kafshë si dhe majatë biologjike;
– Përcakton produktet dhe substancat që lejohen të përdoren në prodhimin biologjik;
– Përcakton metodat që duhet të përdoren në bujqësinë biologjike dhe në përpunimin e ushqimit biologjik;
– Ndalon përdorimin e organizmave të modifikuar gjenetikisht (OMGJ-të) dhe produkteve të prodhuara me apo nga OMGJ-të në bujqësinë biologjike apo në përpunimin e produkteve biologjike;
– Përcakton rregullat e përgjithshme dhe të veçanta për etiketimin e produkteve biologjike si dhe logon kombëtare;
– Përcakton sistemin e kontrollit për prodhimin biologjik dhe përcakton autoritetet përgjegjëse për kontrollin në çdo hallkë të prodhimit biologjik,si dhe rregullat e veçanta për kryerjen e kontrollit biologjik;
– Ngre sistemin e informacionit për prodhimin biologjik;
– Siguron përshtatshmërinë për zbatimin e rregullave të prodhimit, sipas kushteve lokale klimatike ose gjeografike, praktikave specifike të mbarështimit dhe fazave të zhvillimit;
– Përcakton rregullat për importin e produkteve biologjike nga vendet e tjera.