Misteret që mbajnë peng zbërthimin e ëndrrave
Qysh në vitet 1950, kërkuesit shkencorë arritën të krijojnë ‘pyetësorin e ëndrrave tipike’, për të gjetur imazhe klasike që riktheheshin në ëndrrat e njerëzve në botë
Të vraposh, vetëm të vraposh, sa më shumë të jetë e mundur! Përndjekësi të është vënë pas këmba-këmbës. Në çdo frymëmarrje që shtohet, ai afrohet dhe më shumë, ndërsa para tij ngrihet një zulm që gulçon si valë lumi. Qindra metra në thellësi.
Ajo rrëzohet e bie në grackë, situata bëhet pa rrugëdalje – por ja … nuk vonon shumë dhe … brrr … bie zilja e zgjuesit automatik.
Ishte vetëm një ëndërr e keqe. Edhe një herë, e njëjta histori.
“Skenarët e përndjekjes janë të zakonshëm në ëndrrat me ankth. Qenë, njerëz, të shpërndarë e të çoroditur, ndjenja e një filmi horror që na thotë se aty ka diçka”, thotë dr. Walter Smith, kërkues shkencor rreth ëndrrave në Universitetin e Auckland-it, në Zelandën e Re.
“M. Night Shyamalan, regjisori, ai e ka kuptuar më së miri këtë dhe nga këto elemente, ka arritur të ndërtojë filmat e tij horror. Në fakt, janë ëndrra plot ankth të shfaqura në ekran. Ai burrë është një gjeni, ai i ka kuptuar mirë ato”, thotë profesor Smith.
Koleksionisti i ëndrrave
Prej vitesh, studiuesi merret me ëndrrat, mban shënime, arkivon dhe i gërmon ato, duke i trajtuar si “rrugë të kurorëzuara drejt pandërgjegjshmërisë”, siç e cilësonte dikur edhe Frojdi këtë fenomen.
“Ajo që të bie në sy në këtë mes është se: ëndrrat ngjasojnë: qysh në vitet 1950, kërkuesit shkencorë arritën të krijojnë ‘Typical Dream Questionnaire’, pra, ‘pyetësorin e ëndrrave tipike’, për të gjetur imazhe tipike e klasike që riktheheshin në ëndrrat e njerëzve në botë.
Pyetësori, qysh prej asaj kohe u ndryshua shpesh dhe u zgjerua sigurisht, në mënyrë që sot ne të kemi një lloj klasifikimi të ëndrrave më të shpeshta që ekzistojnë aktualisht në botë.
Pak rëndësi ka se cilat trajton në këtë mes vetë studimi, në vend të parë gjithmonë rezultojnë të jenë temat e përndjekjes, ardhjet me vonesë, lakuriqësia, rrëzimet e rëniet nga lartësitë, fluturimi, një provim i pamarrë, shkolla dhe puna apo dhe vdekja e një njeriu të afërt – pra, gjithçka që lidhet me gjëra jo të këndshme, e që të gjithë njerëzve u shkaktojnë ndjenja të këqija.
Nëse pra C. G. Jung do të kish pasur të drejtë me idenë e tij të “pandërgjegjshmërisë kolektive”, kjo do të thotë se ne të gjithë do të posedojmë diçka të tillë si një kujtesë të përbashkët. Sikurse ndodh konkretisht edhe në filmat “Matrix” apo dhe “Avatar”?
Përse ne ëndërrojmë dhe harrojmë?
Për çfarë ëndërrojmë ne, kjo sidoqoftë na ofron një dëshmi mbi vetë qenien tonë. Kështu, studiuesit për shembull, na tregojnë se individët e frikësuar dhe nën depresion, shpesh ëndërrojnë për “rënie në grackë” më shumë se sa shokët apo bashkëmoshatarët e tyre që posedojnë një ndjenjë normale vetësigurie.
Nëse ëndrrat përsëriten, kjo duhet të jetë një lloj dëshmie për të kuptuar se duhet të gërmojmë më thellë për konflikte të fshehura.
Pikërisht për këtë ndihmon ideja se ëndrrat të shkruhen e të mbahen shënim. Kështu, problemet e pazgjidhura në të kuptuar, mund të tejkaloheshin. Pasi ne, në më të shumtën e rasteve, i harrojmë menjëherë ato pasi rritemi, e kjo fatkeqësisht nuk është një gjë e thjeshtë.
Në gjumë janë rajone të tjera të trurit të gjalla më shumë se në gjendje të zgjuari. Nëse truri ynë pra, gjatë zgjimit vërtitet mes dy gjendjeve, për këtë arsye, kujtimet e ëndrrave humbasin.
Përpëlitja e mëngjesit dhe ëndrrat
Kush përpëlitet edhe për disa çaste më shumë në shtrat mëngjeseve, kush pra e zhvendos disi më gjatë gjendjen mes gjumit dhe zgjimit, dhe përpiqet të kujtojë ëndrrat, mund të mësojë që t’i mbajë ato më fort në frena, le të themi.
Në këtë mënyrë, mund të ketë dobi që ngjarjes, e cila lidhet me ëndrrën, t’i jepet një rëndësi më e madhe, të nxirret më në pah pra, sikurse veprohet në një gazetë, e cila ka tituj kryesorë e përmbajtje dytësore ose që atë ta mbash direkt shënim.
Kështu apo afërsisht kështu, ne jetojmë të gjithë pra një jetë të dyfishtë: ditën në botën e rastësisë dhe natën, në botën e asociacioneve apo lidhjeve e bashkësive të ndërthurura. Dhe ndonjëherë ato madje edhe përzihen. Kjo na bën të dalim sërish në teoritë e sinkronizimeve të C. G. Jung.
Sidoqoftë, ëndrrat janë një botë e stërmadhe misteresh dhe një çelës për zbërthimin e tyre nuk gjendet. Por kjo është një temë tjetër.