Çfarë nënkuptojnë rregullat e reja të kufijve të BE-së për udhëtarët?

Bashkimi Evropian ka rënë dakord zyrtarisht per një seri rekomandimesh që do të lejojnë udhëtarët nga jashtë bllokut të vizitojnë vendet e BE-së, disa muaj pasi ajo mbylli kufijtë e saj të jashtëm, në përgjigje të shpërthimit të Covid-19.

Kriteret kërkojnë që rastet e konfirmuara të Covid në vendet në listë janë të ngjashme ose më pak se ato të BE për 100,000 qytetarë gjatë 14 ditëve (duke filluar nga 15 qershor).

Vendet gjithashtu duhet të kenë një prirje të qëndrueshme ose në rënie të rasteve të reja gjatë kësaj periudhe në krahasim me 14 ditët e mëparshme, “ndërsa BE do të marrë në konsideratë se çfarë masash po ndërmarrin vendet, siç janë gjurmimi i kontaktit dhe sa të besueshme janë të dhënat e secilit komb.

Rekomandimet pritet të hyjnë në fuqi qysh më 1 korrik, megjithatë, mbetet për vendet anëtare të vendosin saktësisht se si do të zbatojnë çdo ndryshim në politikën kufitare.

Këtu janë përgjigjet e disa pyetjeve kryesore në lidhje me rregullat e reja:

-Cilat vende janë në listë?

Lista e vendeve të përfshira në rekomandime janë: Algjeria, Australia, Kanada, Gjeorgjia, Japonia, Mali i Zi, Maroku, Zelanda e Re, Ruanda, Serbia, Koreja e Jugut, Tajlanda, Tunizia, Uruguaji.

Kina, nga e ka origjinën virusi, nuk është në listën fillestare të 14, por BE është e gatshme ta vendosë atë në atë listë nëse qeveria kineze kthehet në reciprocitet dhe lejon qytetarët e BE të hyjnë në kufijtë e saj.

-Nëse vendi juaj nuk është në listë, a ju ndalohet zyrtarisht hyrja në BE?

Zyrtarisht, jo. Bashkimi Europian nuk ka kontrollin e kufijve kombëtarë të asnjë shteti anëtar. Sidoqoftë, nuk pritet që asnjë vend të devijojë nga rekomandimet drejt lejimit të një grupi më të madh kombesh dhe ka më shumë të ngjarë të kufizojë udhëtimet nga vendet në listë.

-Nëse vendi juaj nuk është në listë, por ju jeni banor i një vendi që është në listë, a mund të udhëtoni akoma në BE?

Sipas udhëzimit, “kur vendosni nëse kufizimi i përkohshëm i udhëtimit jo thelbësor në BE vlen për një shtetas të vendit të tretë, vendbanimi në një vend të tretë për të cilin janë hequr kufizimet në udhëtimin jo-esencial duhet të jetë faktori përcaktues (dhe jo kombësia)”.

A mund të udhëtoni përmes një vendi tjetër për të devijuar nga rregulli?

Jo, për të njëjtën arsye si më lart. Do të gjykoheni nga vendbanimi juaj, sesa nga vendi ku po udhëtoni.

A do të zbatohet kjo nga linjat ajrore dhe aeroportet?

Këshilli i BE theksoi se “vendet anëtare mbeten përgjegjëse për zbatimin e përmbajtjes së rekomandimit”, që do të thotë se kjo do të ndryshojë nga një vend në tjetrin. Gjëja më e mirë për të bërë këtu është të kontaktoni zyrën tuaj të jashtme kombëtare ose ambasadën në vendin ku dëshironi të udhëtoni.

 Sa fleksibël janë rekomandimet?

Kjo me të vërtetë varet nga mënyra se si e lexoni. Kriteret dhe rekomandimet për zbatim janë shumë të qarta, por ekziston një aneks në rekomandimet që mbulon udhëtarët me “një funksion thelbësor ose nevojë”. Këto përfshijnë gjithçka, nga punëtorët bujqësorë sezonalë, deri tek diplomatët.

Kur do të azhurnohet lista?

Lista pritet të rishikohet çdo dy javë, megjithatë diplomatët e BE theksuan për CNN që kriteret dhe metodologjia janë “jashtëzakonisht të pamundura” për të ndryshuar. Kjo do të thotë që në mënyrë që një vend të konsiderohet i sigurt, shifrat e raportuara të tij Covid duhet të jenë nën atë të BE-së për 14 ditët e fundit.

A ka ndonjë përjashtim?

Udhëtarët në vendet që nuk e janë në listë mund të hyjnë akoma nëse ato përfshihen në përjashtimet e mëposhtme: Qytetarët e BE-së ose anëtarët e familjes të një qytetari të BE; rezidentë afatgjatë të BE-së ose anëtarët e familjes; ata me një “funksion thelbësor ose nevojë”, siç janë diplomatët, punonjësit e kujdesit shëndetësor ose punonjësit e caktuar të bujqësisë.

A janë përjashtuar vende të caktuara për arsye politike?

Zyrtarët e BE më parë kishin theksuar për CNN se vendimet e marra këtë javë nuk janë politike, por bazuar në shkencë dhe kanë për qëllim vetëm mbrojtjen e qytetarëve nga virusi që rishfaqet në të gjithë kontinentin.