Dëshmitë e ruajtjes së traditave shqiptare në Rusi përmblidhen në libër
Shekuj më parë një numër i banorëve nga krahina juglindore e Shqipërisë do të largoheshin për në Itali. Një pjesë e tyre besohet se kishte marrëdhënie të mira ekonomike me bullgarët, gjë që ndikoi në vendosjen e tyre në territorin e Ballkanit lindor.
Shifrat e sakta të vitit apo numrit të shqiptarëve që braktisën vendin e tyre nuk dihen, por dihet se ata më pas u shpërngulën në fshatrat e Detit Azov dhe në Ukrainë, shkruan sot “Koha Ditore”. Sot në këto pjesë ekzistojnë fshatra me popullsi që ende i kanë ruajtur traditat shqiptare, sikurse edhe gjuhën.
Aspekti etnografik, kulturor, ritet e traditat janë analizuar për vite të tëra nga studiues rusë. Në mesin e tyre edhe profesori Alexander Novik. Ai bashkë me dy studiues të tjerë, Maria Morozova e Denis Ermolin, punën e tyre e kanë përmbledhur në një libër me dy vëllime, të cilin e kanë titulluar “Ekspedita në Detin Azov.
Gjuha dhe kultura e shqiptarëve të Ukrainës”. Tri ekspedita në krahinën e Korçës e atë të Devollit, e më pas një tjetër në fshatrat shqipfolëse të Ukrainës, janë zhvilluar për t’i finalizuar hulumtimet në terren që i ka bërë ekipi i studiuesve rusë.
Ky libër, i botuar në gjuhën ruse, u promovua të martën, në Prishtinë, në kuadër të edicionit të 36-të të Seminarit Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare. Shumë shpejt këto dy vëllime do të përkthehen edhe në gjuhën shqipe