Eksportet rriten për herë të parë në gusht, bien 5.3% për 8-mujorin
Eksportet kanë shënuar një rritje prej 6.8% në muajin gusht, në raport me të njëjëtn periudhë të një viti më parë, duke shënuar të parin muaj pozitiv përgjatë 2016-s. Ngadalësimi i rënies së grupit “minerale, lëndë djegëse dhe energji” është faktori kryesor që ka ndikuar në këtë tendencë.
Megjithatë, për 8-mujorin, eksportet kanë shënuar një rënie prej 5.3%, duke arritur në 156.5 miliardë lekë. Në këtë rënie kanë ndikuar performanca e dobët e grupeve “minerale, lëndë djegëse dhe energji” dhe “materiale ndërtimi e metale”, ndërsa pozitivisht kanë dhënë efekt grupi i “tekstile e këpucë” dhe “ushqime, pije e duhan”.
Eksportet e tekstileve e këpucëve u rritën me 21% për 8-mujorin, duhe arritur në gati 71 miliardë lekë. Prej një viti, ky është grupi më i madh i eksporteve në Shqipëri, me 45% të totalit. Tekstilet dhe këpucët kanë si avantazh kryesor koston e ulët të fuqisë punëtore, ndërsa vlera e shtuar e tij është e ulët. Rritja e kostove (energjia, taksat direkte indirekte, paga minimale etj.) pritet ta bëjnë këtë industri jo shumë konkurruese në afatin e mesëm.
Mineralet, lëndët djegëse dhe energjia, që patën lulëzimin e tyre deri në muajt e parë të 2015-s kanë shënuar një rënie prej 38% me bazë vjetore, në rreth 29 miliardë lekë, si rrjedhojë e koniunkturës së pafavorshme ndërkombëtare në çmimet e naftës. Ky është grupi i dytë më i madh i eksportuar, me 18% të totalit. Megjithatë, ritmet e rënies së këtij grupi janë ngadalësuar, pasi efekti i çmimit të ulët po ezaurohet tashmë, teksa prej një viti çmimet e naftës në tregun ndërkombëtar janë tashmë të ulëta, në nivelin e 40-50 dollarë për fuçi. Në gusht, ky grup ra me 11.7%.
Eksportet e materialeve të ndërtimit dhe metaleve, ranë me 20%, në 20 miliardë lekë. Ky është grupi i tretë më i madh i eksporteve, me 13% të totalit. Ecuria negative e tij erdhi pas falimentimit të prodhuesit të çelikut, Kurum, në shkurt të këtij viti. Megjithatë edhe në gusht ky grup u përmirësua, duke u rritur me 9.1%.
Me ecuri pozitive është grupi i ushqime, pije e duhan, që u zgjerua me 23% në 15 miliardë lekë. Pesha e këtij grupi ka arritur në 10% të totalit, nga 8% në të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Grupet e tjera janë të vogla dhe nuk po arrijnë që të rriten apo diversifikohen, duke e lënë vendin të varur nga eksportet e krahut të lirë të fuqisë punëtor (fasoni) dhe e shitjes së pasurisë natyrore (minerale, lëndë djegëse energji).
Eksportet rriten në gusht
Sipas INSTAT, Në muajin gusht 2016, eksportet e mallrave arritën vlerën 16 mld lekë, duke u rritur me 6,8% në krahasim me gusht 2015 dhe duke u ulur me 27,1% në krahasim me korrik 2016. Importet e mallrave në muajin korrik 2016 arritën vlerën 46 mld lekë, duke u rritur me 14,3% në krahasim me gusht 2015 dhe duke u ulur me 8,4% në krahasim me Korrik 2016. Deficiti tregtar i këtij muaji është 29 mld lekë, duke u rritur me 19,0 % krahasuar me gusht 2015 dhe me 6,9 % në krahasim me korrik 2016.
Rritja vjetore e eksporteve prej 6,8% këtë muaj është ndikuar kryesisht nga grupet: “Tekstile dhe këpucë” me +6,4 pikë përqindje, “Ushqim, pije, duhan” kanë kontribuar me +1,6 pikë përqindje, “Materiale ndërtimi dhe metale” me +1,3 pikë përqindje. Në ndryshimin vjetor të eksporteve kanë ndikuar negativisht grupet: “Minerale, lëndë djegëse, energji elektrike” me -3,3 pikë përqindje, “Prodhime druri dhe letre” me -0,3 pikë përqindje, “Lëkurë dhe artikuj prej tyre” me -0,1 pikë përqindje.