Konsultimet vazhdojnë: Kush do të qeverisë në Gjermani?
Lufta për një aleancë të re qeveritare në Gjermani ka filluar – në radhë të parë mes socialdemokratëve dhe partive të Unionit CDU/CSU. SPD kërkon që bisedimet të marrin hov.
Partitë politike në Gjermani kanë nisur aktivitetet dhe konsultimet për krijimin e një koalicioni të ri qeveritar: Përfaqësuesit kryesorë të partisë socialdemokrate (SPD) të kandidatit për kancelar Olaf Scholz, zhvilluan bisedime të ndaras me drejtuesit e liberalëve (FDP) dhe të Të Gjelbërve dhe kanë shqyrtuar mundësitë për krijimin e një “koalicioni semafor” (ngjyrat e partive: e kuqe, e verdhë dhe jeshile). FDP më pas hyri në bisedime edhe me partitë e Unionit CDU/CSU, kandidati i të cilëve Armin Laschet synon një “aleancë Xhamajka” – sipas ngjyrave të flamurit të shtetit të Karaibeve: e zezë, e verdhë, jeshile.
“Konstruktiv”
Pas diskutimeve, të dielën në mbrëmje (03.10), të cilat zgjatën pak më shumë se dy orë, të gjitha palët folën për një atmosferë konstruktive të bisedimeve. Por pjesëmarrësit nuk u shprehën me fjalë konkrete për mundësitë e koalicioneve dhe për temat e diskutuara. Të martën (05.10), Unioni CDU/CSU do të bisedojë për mundësitë e bashkëpunimit me Të Gjelbërit – që është edhe një lloj eksplorimi i dyanshëm i palëve. “Semafori” dhe “Jamajka” konsiderohen të jenë opsionet e vetme realiste për një koalicion të ardhshëm, pasi palët kanë hedhur poshtë deri tani mundësinë e vazhdimit të koalicionit me bazë të gjerë mes dy partive popullore SPD dhe CDU/CSU. Këto dy parti janë edhe tani në pushtet, por nën drejtimin e Unionit konservator, që tani ka më pak vota se SPD. Por të dy palët deri tani janë shprehur kundër vazhdimit të bashkëpunimit.
Sekretari i Përgjithshëm i SPD-së, Lars Klingbeil tha shprehimisht, se partia e tij dëshiron të fillojë sa më parë negociatat për koalicion me liberalët dhe ekologjistët, të gjithë së bashku. “SPD tani është gati për bisedime tripalëshe”, theksoi Klingbeil. Socialdemokratët daun të formojnë një “koalicion fituesish”, pra koalicionin e partive të cilat kanë shënuar rritje në këto zgjedhje. E ato janë socialdemokratët, ekologjistët dhe liberalët. Ndërsa partitë e CDU/CSU, AfD dhe e Majtakanë shënuar rënie të mëdha në vota.
Udhëheqësja e partisë ekologjiste Annalena Baerbock tha se Të Gjelbërit do të vendosin për vazhdimin e bisedimeve tripalëshe vetëm pas përfundimit të konsultimeve me partitë e Unionit CDU/CSU. Por shtoi se edhe ata janë të interesuar për bisedime të shpejta. Bashkëdrejtuesi i partisë ekologjiste, Robert Habeck vuri në dukje se edhe SPD ka qenë përgjegjëse për politikën e deritanishme të qeverisë. “Por ne jemi të gatishëm për një rifillim me SPD”, tha Habeck.
Sekretari i përgjithshëm i FDP Volker Wissing, gjithashtu reagoi me kujdes ndaj kërkesës së Klingbeil. Duke folur për mundësinë e koalicionit “semafor”, ai e bëri të qartë: “Ishte e qartë se pozicionet tona në çështjet esenciale kanë dallime”. Bisedimet e para kanë qenë konstruktive – por: “ishte e qartë se ka shkëmbinj të mëdhenj në rrugë”.
Mundësitë e bashkëpunimit
Por edhe pas takimit me partitë e Unionit, Wissing përdori të njëjtën gjuhë metaforike: “Ne kishim mes vete disa shkëmbinj për sa i përket përmbajtjes”. Biseda me FDP ka treguar se kemi “ngjashmëri të mëdha për çështjet përmbajtësore”, tha sekretari i Përgjithshëm i CDU-së, Paul Ziemiak. Për Sekretarin e Përgjithshëm të CSU Markus Blume, konsultimi me FDP-në ishte një “fillim i mirë që lë dëshirë për të vazhduar edhe më shumë”.
Në zgjedhjet federale të 26 shtatorit, partia SPD ka fituar më së shumti vota me 25.7 përqind. Unioni CDU/CSU ka marrë vetëm 24.1 përqind, që është rezultati më i dobët i Unionit në historinë e zgjedhjeve pas Luftës së Dytë Botërore. Të Gjelbërit fituan 14.8 përqind, FDP u përmirësua në 11.5 përqind. Këto dy parti: Të Gjelbrit dhe FDP konsiderohen “si vendimtare”, sepse ato mund të vendosin së bashku se kush do të jetë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë. Këto dy parti janë takuar për konsultime të përbashkëta edhe javën e kaluar
