Fitoret e Putinit e vendosin Trump-in përballë zgjedhjeve të vështira

Presidenti rus Vladimir Putin mori gjithçka që mund të kishte shpresuar në Alaska. Presidenti Donald Trump mori shumë pak — duke gjykuar sipas kritereve që kishte vendosur vetë para samitit.

Pyetja tani është nëse Trump siguroi ndonjë përfitim modest, ose mbolli farat për një siguri të ardhshme të Ukrainës nëse arrihet ndonjëherë një marrëveshje paqeje me Rusinë – gjëra që nuk ishin të dukshme menjëherë pas samitit të së premtes.

Ai gjithashtu është përballur me pyetje strategjike serioze.

Pavarësisht pretendimit të Trump se “është bërë shumë progres” dhe se samiti ishte “10 nga 10”, të gjitha shenjat tregojnë për një fitore të madhe të autokratit rus.

Regjia madhështore që Trump i rezervoi mbërritjes së Putin të premten – me zbritje pothuajse të sinkronizuara nga avionët presidencialë dhe ecje në tapetin e kuq – i dha një lloj rehabilitimi imazhit të një lideri që është pariah në pjesën tjetër të Perëndimit dhe që akuzohet për krime lufte në Ukrainë.

Në fund të takimit, Trump i bëri një koncesion të madh vizitorit të tij duke adoptuar qëndrimin rus se lëvizjet drejt paqes duhet të përqendrohen në një marrëveshje përfundimtare paqeje – e cila me shumë gjasë do të kërkojë muaj apo vite negociatash – në vend që të kërkohet një armëpushim për të ndaluar ofensivën ruse tani. Siç e theksoi Nick Paton Walsh i CNN, kjo thjesht i jep më shumë kohë Putinit për të dërrmuar Ukrainën.

Më e rëndësishmja, Trump – të paktën për momentin – është tërhequr nga kërcënimet për të vendosur sanksione të reja të ashpra ndaj Rusisë dhe për të zgjeruar sanksionet dytësore ndaj vendeve që blejnë naftën e saj dhe kështu financojnë luftën. Ai kishte kërcënuar për këto masa me një afat që skadoi javën e kaluar nga zhgënjimi për mungesën e lëvizjes së Putinit dhe bindjen në rritje se lideri rus po e “tallte”.

Kjo levë mund ta ketë sjellë Putinin në Alaska. Por Trump duket se e zbuti pa marrë thuajse asgjë në këmbim. “Pas asaj që ndodhi sot, mendoj se s’kam pse të mendoj për këtë tani,” tha ai në një intervistë për Fox News pas samitit.

Trump i informoi liderët europianë pas samitit, duke iu thënë se Putin kërkoi që Ukraina të dorëzonte rreth një të tretën e Donbasit – territore në rajonet Luhansk dhe Donetsk që Rusia aktualisht nuk i kontrollon. Në këmbim, ai do të ofronte ngrirjen e vijave të frontit në rajonet Kherson dhe Zaporizhzhia, raportoi Kevin Liptak i CNN, duke cituar zyrtarë evropianë. Një marrëveshje e tillë do ta vendoste Kievin përballë një dileme të dhimbshme dhe disa analistë druhen se një zgjidhje e tillë do t’i siguronte Moskës një platformë për një ofensivë të ardhshme.

Liderët europianë gjithashtu thanë se Trump shprehu gatishmëri për të ofruar garanci sigurie për Ukrainën pasi lufta të përfundojë. Kjo mund të jetë e rëndësishme, pasi presidenti nuk është angazhuar ende për ndonjë mision paqeje të udhëhequr nga Perëndimi në vend.

Por ai nuk specifikoi se çfarë mbështetjeje është i gatshëm të ofrojë.

Kit Maher i CNN raportoi të shtunën se disa liderë europianë janë ftuar në një takim mes Trump dhe Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky në Shtëpinë e Bardhë të hënën. Ende nuk është e qartë se cilët prej tyre do të marrin pjesë, por kjo rrit mundësinë e një zgjerimi të përpjekjes së Trump për paqe duke përfshirë edhe aleatët amerikanë. Megjithatë, qeveria në Kiev do të jetë vigjilente ndaj çdo përpjekjeje për ta shtyrë atë të bëjë koncesione ndaj planeve që Trump i ka rënë dakord me Putinin.

Demonstrime të dyfishta force

Takimi i së premtes filloi me një fluturim dramatik të një bombarduesi B-2 dhe të disa avionëve luftarakë F-22 që kaluan sipër, si sinjal i fuqisë amerikane.

Por Putin e tejkaloi atë simbolikë duke e përshëndetur Trump-in me fjalët “Mirëmëngjes, fqinj i dashur”, duke shfrytëzuar vendndodhjen e samitit në Alaska për të nënkuptuar se të dy vendet kanë interesa të rëndësishme dhe të menjëhershme të përbashkëta që nuk duhet të dëmtohen nga një luftë e largët në Europë.

Për ukrainasit dhe aleatët e tyre europianë – të cilët u lanë jashtë takimit dhe u informuan vetëm më vonë – pati të paktën një moment lehtësimi që Trump nuk e “shiti” Kievin. Vetë fakti që nga Alaska nuk doli një plan për shkëmbim territori SHBA-Rusi është një fitore për diplomacinë europiane para samitit.

Megjithatë, Trump la të kuptohej se do të ushtrojë presion mbi Zelenskyn kur të takohen në Shtëpinë e Bardhë të hënën. “Tani i takon presidentit Zelensky të eci përpara,” i tha ai Fox News, pasi kishte refuzuar të përgjigjej në pyetje së bashku me Putinin në konferencën për shtyp që ishte parashikuar të ishte e përbashkët.

Opsionet e Trump në vazhdim

Para samitit, Trump hodhi poshtë përpjekjet e kujdesshme të stafit të tij për të ulur pritshmëritë, kur i tha Fox News: “Nuk do të jem i kënaqur nëse largohem pa një formë të armëpushimit.”

Dështimi për ta arritur këtë është domethënës.

Rusia është e gatshme të angazhohet në një proces të detajuar paqeje me negociata të pafundme që do t’i lejonin asaj të vazhdojë luftën – përfshirë ofensivën gjithnjë e më të suksesshme të verës – ndërsa flet. Por ukrainasit kërkojnë dëshpërimisht lehtësim nga vitet e sulmeve ruse me dronë dhe raketa mbi civilët, ndërsa një brez i tërë po derdh gjak në fronte si në Luftën e Parë Botërore. Bisedimet e paqes pa armëpushim do t’i linin të hapura si ndaj presionit rus, ashtu edhe ndaj atij amerikan.

Dëshira e Trump për të punuar për paqen në Ukrainë është e lavdërueshme, edhe pse kërkesat e tij të përsëritura për një Çmim Nobel për Paqen hedhin dyshime mbi motivet e tij të vërteta. Një anë pozitive e samitit është se SHBA dhe Rusia – vendet me arsenalet më të mëdha bërthamore – po flasin përsëri.

Por premisa bazë e përpjekjeve të Trump për paqe është se forca e personalitetit të tij dhe statusi i tij i supozuar si negociatori më i madh në botë mund të përfundojnë luftërat. Kjo mitologji duket shumë e konsumuar pas fluturimit të tij të gjatë për në shtëpi nga Alaska.

Dhe duke dështuar të arrijë qëllimet që vetë kishte vendosur, Trump mbetet tani përpara disa llogaritjeve të vështira për hapin tjetër.

► A do të rikthehet te përpjekjet për të ushtruar presion ndaj Ukrainës për një paqe të imponuar që do të legjitimonte agresionin ilegal të Putinit dhe do të përmbyste parimin bazë pas Luftës së Dytë Botërore, se kufijtë nuk mund të rishkruhen me forcë?

► Apo, teksa pluhuri bie dhe ai kërkon të riparojë prestigjin e tij, do të rikthehet tek presioni dhe sanksionet amerikane për të ndryshuar kalkulimin rus? Në intervistën për Fox News ai la të hapur këtë mundësi, duke thënë: “Mbase do të duhet të mendoj për këtë për dy, tre javë, por tani për tani nuk kemi pse ta mendojmë.”

► Ose mund të angazhohet plotësisht në vizionin rus të negociatave për një marrëveshje përfundimtare paqeje.Historia tregon se kjo nuk do të ishte as e shpejtë, as e respektuar nga Rusia në planin afatgjatë. Trump shpreson për një samit treshe mes Putinit, Zelenskyt dhe vetes. Kjo do të kënaqte etjen e tij për spektakël dhe ngjarje të mëdha për televizion. Por, pas dëshmive të së premtes se Rusia nuk dëshiron të përfundojë luftën, është e vështirë të shihet se si ky format do të sillte përparim.

► Një mundësi tjetër është që Trump thjesht të dekurajohet ose të mërzitet me detajet dhe lodhjen e një procesi paqeje afatgjatë pa fitore të shpejta që ai mund t’i festojë me përkrahësit e tij.

Stili i Trump “forma përpara përmbajtjes” dështoi qartë në Alaska. Putin dukej shumë më i përgatitur, ndërsa Trump improvizoi. Në retrospektivë, është e vështirë të kuptohet se çfarë i ofroi Putin të dërguarit amerikan Steve Witkoff në Kremlin që e bindi administratën se bisedimet në Alaska ishin ide e mirë.

Dhe është e qartë se Rusia po luan me dëshirën e Trump për sesione fotografike, duke shpresuar ta mbajë të angazhuar pa ofruar shumë në këmbim.

Fushata e Trump për Nobelin mori një goditje

Trump mund të mbetet shpresa më e mirë për paqen në Ukrainë. Ai mund të flasë direkt me Putinin, gjë që Ukraina apo aleatët e saj europianë nuk mund ta bëjnë. Në fund të fundit, fuqia amerikane do të jetë e nevojshme për të garantuar sigurinë e Ukrainës, pasi Europa nuk ka kapacitet ta bëjë këtë e vetme. Dhe SHBA ka ende mjetet për të dëmtuar Rusinë me sanksione direkte dhe dytësore.

Por Trump duhet ta dojë këtë rol. Dhe për momentin ai duket sërish nën magjinë e Putinit.

Manipulimi transparent i liderit rus ndaj presidentit amerikan dhe besueshmëria e Trump ndaj tij do të shqetësojnë Ukrainën. Në Fox News, Trump tha se Putin e kishte lavdëruar mandatin e tij të dytë, duke thënë se SHBA ishte “e zjarrtë si një pistoletë” dhe se më parë kishte menduar se SHBA ishte “e vdekur”.

Putin gjithashtu përforcoi publikisht pikën e Trump se pushtimi tri vjet më parë “nuk do të kishte ndodhur” po të ishte ai president. “Jam mjaft i sigurt se do të kishte qenë kështu. Mund ta konfirmoj,” tha Putin.

Në fund të fundit, ngjarjet në Alaska shpuan pretendimin e fundit të Shtëpisë së Bardhë se Trump është “Presidenti i Paqes.” Trump ka theksuar ndërhyrjet e tij që kanë çuar në uljen e tensioneve në konflikte mes Indisë dhe Pakistanit; Ruandës dhe Republikës Demokratike të Kongos; Tajlandës dhe Kamboxhias; dhe Armenisë dhe Azerbajxhanit – duke argumentuar se po ndërton paqe në mbarë globin me ritëm të jashtëzakonshëm.

“Duket se kam një aftësi për t’i përfunduar ato,” tha Trump në Fox News për këto konflikte.

Ai meriton kredi për përdorimin efektiv të ndikimit amerikan në këto përpjekje, përfshirë edhe goditjen unike me benefitet tregtare amerikane. Ai ka shpëtuar jetë, edhe nëse marrëveshjet shpesh nuk janë aq gjithëpërfshirëse sa duken.

Por dështimi i tij deri tani për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë — për të cilën kishte premtuar se do ta zgjidhte lehtësisht — si dhe përfshirja e SHBA në katastrofën humanitare në Gaza, do të thotë se trashëgimia e tij si paqebërës dhe çmimi Nobel që dëshiron aq shumë, mbeten të paarritshme.

Dikur ai kishte thënë se mund ta përfundonte luftën në Ukrainë për 24 orë. Përkundër arrogancës së tij, një koment në Fox News tregon se pas Alaskës, ai e ka kuptuar më mirë sa e vështirë do të jetë kjo.

“Mendova se kjo do të ishte më e lehta nga të gjitha, por ishte më e vështira.”